Wie geld wil lenen en hoopt op een zo hoog mogelijk bedrag, doet er goed aan om dit vóór 4 september te doen. Vanaf dat moment worden de zogenoemde leennormen strenger waardoor consumenten gemiddeld 7.000 euro per huishouden minder kunnen lenen.

Dat blijkt uit berekeningen van financiële vergelijkingssite Geld.nl. In Nederland moeten kredietaanbieders verantwoord leningen verstrekken. Dat betekent dat consumenten na het betalen van rente en aflossing van het krediet voldoende geld overhouden om in levensonderhoud te voorzien.

Een schatting van de kosten voor levensonderhoud zijn opgenomen in de leennormen, en die bedragen worden per 4 september met gemiddeld 11 procent verhoogd, meldt Geld.nl.

“Door de inflatie zijn de kosten voor levensonderhoud immers gestegen en daar moeten kredietverstrekkers dus rekening mee houden”, zegt Bulthuis. “Voor consumenten betekent dit dat er een hoger bedrag van het inkomen wordt afgetrokken en ze daardoor minder kunnen lenen”, Amanda Bulthuis, expert geld & verzekeringen bij Geld.nl.

In 2022 was het ook al zo dat consumenten door de inflatie minder konden lenen dan het jaar ervoor.

De leennormen, dus de geschatte kosten voor levensonderhoud, worden vastgesteld aan de hand van gezinssituatie, of iemand een koop- of een huurwoning heeft, in het bezit is van een auto en hoeveel iemand verdient.

Het wordt aangenomen dat naarmate je meer verdient, je ook meer gaat uitgeven en je dus meer moet overhouden om lasten te betalen. Hierdoor valt het maximaal te lenen bedrag dus lager uit.

Maximale lening consumptief krediet

Laten we bekijken hoe de leennormen per 4 september uitpakken in vergelijking met de huidige leennormen bij een gelijkblijvend inkomen. De onderstaande tabel van Geld.nl toont de maximale lening nu en per 4 september voor 16 verschillende huishoudens.

In de bovenstaande tabel zie je verschillende soorten huishoudens met bovenaan de huishoudens die per 4 september het meest inleveren op de maximale lening (zie laatste kolom).

Stellen met kinderen die in het bezit zijn van een auto en een huur of koopwoning hebben, gaan er meest op achteruit. Zij kunnen zo'n 11.000 euro minder lenen. Althans, als hun inkomen op 4 september hetzelfde blijft als nu.

Een alleenstaande met kind en een koopwoning in deze tabel kan helemaal niets meer lenen vanaf 4 september. Alleenstaanden zonder kinderen gaan er minst op achteruit, zij leveren zo'n 3.000 tot 4.000 euro in. Gemiddeld kan per 4 september bij een gelijkblijvend inkomen 7.000 euro minder geleend worden door de nieuwe regels.

Bij huishoudens met kinderen gaat het om gemiddeld 8.900 euro en bij huishoudens zonder kinderen om gemiddeld 5.700 euro. "Dit heeft er natuurlijk ook mee te maken dat kosten die je maakt voor kinderen ook zijn gestegen door de inflatie", aldus Bulthuis.

Maximale lening per 4 september met loonsverhoging van 3 procent

Bij een inkomensstijging ziet het plaatje er anders uit. Veel mensen hebben in 2023 een loonsverhoging gehad en daarom heeft Geld.nl ook berekend wat huishoudens per 4 september kunnen lenen als hun netto inkomen vanaf die datum 3 procent is gestegen.

De bovenstaande tabel toont in de laatste kolom de bedragen die huishoudens minder kunnen lenen dan nu. Te zien is dat 3 procent loonsverhoging de daling van de maximale lening per 4 september beperkt, maar het is nog wel zo dat de meeste huishoudens minde kunnen lenen. Alleen alleenstaanden met een relatief laag inkomen kunnen iets mee lenen.

Zoals gezegd is wettelijk vastgelegd dat aanbieders op een verantwoorde manier leningen moeten verstrekken, maar hoe dat precies moet gebeuren is niet helemaal vastgelegd. Wettelijk geldt een zogenoemde 'open norm', wat inhoudt dat geldverstrekkers zelf moeten invullen hoe zij op een verantwoorde manier krediet verlenen.

Niet iedere geldverstrekker hanteert dus dezelfde normen.

Wel is het zo dat bedrijven die zijn aangesloten bij de VFN (Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland) en de NVB (Nederlandse Vereniging van Banken), normen hanteren op basis van gegevens van budgetvoorlichtingsinstituut Nibud.

Toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) beschouwt deze normen ook als minimale invulling van de open norm om overkreditering te voorkomen. Geld.nl legt hier uit hoe de leennormen precies worden opgebouwd en de volledige methodiek vind je hier.

Lees ook: Rente voor persoonlijke lening knalt omhoog naar soms bijna 8%: verbouwing, auto of caravan financieren stuk duurder